تنبلی چشم یا آمبلوپی. (Amblyopia) که در حدود ۳٪ از افراد دیده میشود زمانی رخ میدهد که چشم در دوره کودکی دید طبیعی نداشته باشد. این اختلال که معمولاً در یک چشم دیده میشود به دلیل اختلال دید چشم تنبل بر اثر عوامل مختلف نظیر عیوب انکساری (دوربینی، نزدیک بینی، یا آستیگماتیسم)، انحراف چشم (لوچی یا استرابیسم)، یا عدم شفافیت مسیر بینایی (ناشی از عواملی نظیر آب مروارید، کدورت قرنیه، یا افتادگی پلک) رخ میدهد. عدم وضوح تصویر در چشم بیمار و بهتر بودن تصویر ایجاد شده در چشم سالم سبب میشود تا مغز بین دو چشم، چشم سالم را برای دیدن انتخاب کند و در واقع مسیر ارسال تصویر از چشم بیمار به مغز را مسدود یا اصطلاحاً دید چشم بیمار را «خاموش» کند.
علائم تنبلی چشم
تنبلی چشم معمولاً در سنین زیر ۶ سال ایجاد شده و اغلب توسط والدین کشف میشود. در سنینی که کودک قادر به بیان مشکلات خود میباشد ممکن است از ضعف بینایی، خستگی چشم یا سردرد شکایت داشته باشد. اما در اغلب موارد کودک شکایتی ندارد. ممکن است علایم بیماریهای مسبب تنبلی چشم نظیر انحراف چشم و آب مروارید منجر به تشخیص شوند؛ ولی زمانیکه تنبلی چشم ناشی از عیوب انکساری باشد تشخیص آن مشکل است زیرا کودکان به راحتی توسط چشم دیگر میبینند و کمبود دید در چشم بیمار را جبران میکنند.
درمان تنبلی چشم
تنبلی چشم در صورتیکه در زمان مناسب تشخیص داده شود براحتی قابل درمان است. درمان تنبلی چشم معمولاً به صورت بستن چشم سالم و وادار کردن مغز به دیدن با چشم تنبل است. این درمان ممکن است هفتهها یا حتی ماهها طول بکشد که البته چشم سالم باید به تناوب باز شود. در مواردی که تنبلی ناشی از عیوب انکساری است تجویز عینک یا لنز توسط چشم پزشک سبب وضوح تصویر در چشم معیوب و درمان تنبلی خواهد شد. مواردی نیز که تنبلی ناشی از انحراف چشم است با جراحی و اصلاح انحراف قابل درمان است.تکامل سیستم بینایی تا سنین ۸ تا ۱۰ سالگی صورت میگیرد و درمان تنبلی چشم بعد از این سنین بسیار بعید است؛ بنابراین در صورتیکه چشم تنبل در سنین پایین درمان نشود بعد از سن ۱۰ سالگی در اکثر موارد هیچ درمانی نخواهد داشت و ممکن است منجر به از دست رفتن شدید دید در یک چشم شود.
برای جلوگیری از تنبلی چشم، کودک باید بعد از تولد در زایشگاه توسط متخصص کودکان و در سنین ۳ تا ۴ ماهگی و ۲ تا ۳ سالگی توسط اپتومتریست معاینه شود. محققان میگویند، تماشای انیمیشنهای سه بعدی با استفاده از عینک سه بعدی، میتواند یک گزینه مناسب برای درمان تنبلی چشم در کودکان باشد.
درمانهای نوین تنبلی چشم (آمبیلیز)
عینک آمبیلیز( Amblyz)
شرکت (XPAND) آمریکا نیازهای برخاسته از کاستی های روشهای درمانی موجود را شناسایی کرد، و عینک آمبیلیز برای درمان راحت، عملی، زیبا و مورد پذیرش کودکان و والدین طراحی کرده است . قاب عینک آمبیلیز با تفکرات خاصی طراحی شده است.
• کودکان مبتلا به تنبلی چشم معمولاٌ نیازمند عدسی های اصلاحی هستند. در عینک آمبیلیز قاب عدسی تجویزی تعبیه شده است، پس کافی است کودکان عینک را به چشم بزنند، انگار که تنها به عینک اصلاحی نیاز داشته اند
• طراحی عینک، کودکانه و هم دخترانه و هم پسرانه است
• پوشش داخلی آن از پلاستیک نرم ساخته شده تا قرارگیری عالی داشته باشد و برای استفاده در تمام روز راحت باشد
• قاب آن از پلاستیک های درجه یک سبک و بادوام ساخته شده است. هدف نهایی ارائه راه حلی بود که:
انحراف اجتماعی مربوط به گذاشتن چشم بند را حذف کند؛ • مانند چشم بند و جریمه کردن، برای سلامت چشم سالم زیانبار نباشد؛ • در عمل برای کودک قابل شناسایی نباشد؛ • همزمان، کاری کند که والدین عذاب کودک در درمانهای موجود را نبینند؛ • برای والدین و کودک بسیار بهتر و قابل پذیرش تر از گذاشتن چشم بند باشد. مورد آخر رضایتمندی بالایی برای بیمار به ارمغان می آورد و درمان تنبلی چشم را تا حد امکان مؤثر و موفقیت آمیز میکند.
مشکلات استفاده از روشهای قدیمی
آمبلیویی یا تنبلی چشم کودک ، یک اختلال شایع در سیستم بینایی است که در مغز ،یک چشم را به چشم دیگر ترجیح میدهد و باعث تضعیف یا از بین رفتن بینایی چشم دیگر میشود.روشهای قدیمی و موجود درمان تنبلی چشم با دردسرها،ناراحتی ها،مشکلات چهره ای ، اجتماعی و والدین همراه است که باعث رها کردن درمان ،رضایت کم، و ناامیدی کودک و والدین منجر میشود.
استفاده از چشم بند باعث تفاوت چهره کودک با همبازیان خود میشود. انحراف اجتماعی وتخریب اعتماد نفس کودک در اجتماع را به همراه خواهد داشت و ممکن است اثرات نا مطلوبی در آینده کودک بگذارد.
عینک های آمبیلیز تمام این مشکلات را با طراحی و تکنولوژی جدیدخود برطرف کرده و همچنین نوع طراحی عینک بگونه ای است که کودک در میان همبازیان پذیرفته و کودک حس قویتر و بهتری در جامعه دوستان خواهد داشت.
- ۹۸/۰۴/۱۱